لاستیک ها یکی از مهم‌ترین قطعات هر خودرو و تنها بخشی از خودرو هستند که با زمین تماس دارد. لاستیک های خودرو از جمله قطعات مصرفی می‌باشند که پس از مدتی استفاده خراب می‌شوند و باید تعویض گردند. اصطکاک با سطح جاده و پستی بلندی ها به مرور زمان سطح لاستیک را دچار سایش می‌کنند و بافت آن را از بین می‌برند. بنابراین لازم است در صورت مشاهده علائم فرسودگی لاستیک آن را در زمان مناسب تعویض نمایید. در ادامه با بلاگ داسکو روش های تشخیص لاستیک فرسوده و نحوه تعویض آن آشنا خواهید شد.
اهمیت تعویض به موقع لاستیک فرسوده
تشخیص لاستیک فرسوده و تعویض به موقع آن از نظر ایمنی و کارایی خودرو اهمیت بسیار بالایی دارد. اگر متوجه شوید که لاستیک شما فرسوده است و آن را با یک لاستیک نو تعویض نکنید ممکن است در هنگام رانندگی دچار مشکلات فراوانی شوید. در ادامه با برخی از دلایل مهم بودن تشخیص و تعویض به موقع لاستیک های فرسوده آشنا خواهید شد.
1-کاهش آمار تصادفات: تشخیص لاستیک فرسوده و تعویض آن برای حفظ ایمنی و کاهش تصادفات جاده‌ای اهمیت زیادی دارد. لاستیکی که عمر خود را کرده و کیفیت لازم را نداشته باشد، در جاده های لغزنده مانند مواقع برف و باران و یا در سراشیبی ها قدرت کافی برای کنترل خودرو را نخواهد داشت و ممکن است به شما و سایر خودرو ها آسیب وارد کند.
2-کنترل بهتر وسایل نقلیه: تشخیص لاستیک فرسوده و تعویض آن با لاستیک نو به شما کمک می‌کند تا بهتر بتوانید خودرو را کنترل کنید. اگر با لاستیک های قدیمی به رانندگی ادامه دهید ممکن است در پیچ های تند یا ترمز های ناگهانی دچار مشکل شوید. لاستیک فرسوده مسافت ترمز گرفتن تا توقف کامل خودرو را افزایش می‌دهد و ممکن است خطراتی را در پی داشته باشد.
3-عملکرد بهینه در شرایط آب و هوایی مختلف: اگر لاستیک شما کاملا فرسوده و پر از ترک و شکستگی باشد ممکن است نتوانید در آب و هوای برفی و بارانی رانندگی کنید. لاستیک های فرسوده در آب و هوای برفی و بارانی و سطح جاده خیس و لغزنده کاملا دچار مشکل می‌شوند و کنترل خودرو را غیرممکن می‌کنند.
4-صرفه جویی در مصرف سوخت: یکی از عواملی که مصرف سوخت شما را بیهوده بالا می‌برد، لاستیک های فرسوده‌ای است که با سطح جاده اصطکاک و مقاومت بیش از حد دارند. بنابراین تشخیص لاستیک فرسوده و تعویض به موقع آن می‌تواند در کاهش مصرف سوخت شما نیز تا حدودی موثر باشد.
5-آسیب به سایر لاستیک ها: اگر لاستیک هایتان را به طور همزمان تعویض نکرده‌اید و یکی از آن ها از بقیه قدیمی‌تر است، لازم است که لاستیک فرسوده را به موقع تعویض کنید تا به لاستیک های جدید‌تر و سالم‌تر آسیبی وارد نشود. در صورتی که هر 4 لاستیک متوازن و هم سطح نباشند لاستیک های سالم نیز طول عمر کمتری خواهند داشت و زودتر فرسوده می‌شوند.
با توجه به موارد فوق، تعویض به موقع لاستیک ها اهمیت بسیاری در حفظ ایمنی و کاهش خطرات رانندگی دارد. رعایت این نکته به عنوان یکی از اصول ایمنی رانندگی می‌تواند به صورت قابل توجهی به کاهش تصادفات جاده‌ای و حفظ سلامتی راننده و سایر مسافرین کمک کند.
روش های تشخیص لاستیک فرسوده
فرسودگی لاستیک ها یک اتفاق اجتناب ناپذیر است و هر قدر هم که به صورت صحیح رانندگی کنید و مراقب لاستیک ها باشید باز هم فرسوده خواهند شد. با رانندگی صحیح و سایر اقدامات تنها می‌توانید عمر مفید لاستیک را طولانی‌تر کنید. تشخیص لاستیک فرسوده می‌تواند در برخی موارد دشوار باشد و فرد نتواند به درستی آن را تشخیص دهد.
بهترین راه برای تشخیص لاستیک فرسوده بازرسی ظاهری آن است. با این حال ممکن است برخی افراد که به تازگی ماشین خریده و تجربه کافی در این زمینه ندارند نتوانند از روی ظاهر لاستیک متوجه فرسودگی آن بشوند. در چنین شرایطی یک تعمیرکار ماهر و باتجربه می‌تواند به شما کمک کند. تنها کافی است خودروی خود را برای بررسی به یک تعمیرگاه ببرید. با این حال اگر قصد دارید خودتان نشانه های فرسودگی لاستیک را دنبال کنید، برخی از این نشانه ها به شرح زیر است.
- لرزش خودرو: اگر سیستم تعلیق خودروی شما به درستی کار می‌کند اما مدتی است که خودرو در هنگام رانندگی در جاده های دارای پستی بلندی بیش از حد می‌لرزد و تکان می‌خورد ممکن است مشکل از فرسودگی لاستیک ها باشد. لاستیک فرسوده بالانس بودن 4 چرخ را برهم می‌زند و باعث تکان خوردن بیش از حد ماشین در هنگام حرکت می‌شود.
- ساییدگی عاج لاستیک: عاج لاستیک ها در اثر استفاده مکرر و اصطکاک با سطح جاده دچار سایش و فرسودگی می‌شوند. یکی از روش های تشخیص لاستیک فرسوده همین سایش عاج ها است. اگر عمق عاج لاستیک کمتر 1.6 میلی متر شده باشد احتمالا نیاز است لاستیک را تعویض نمایید.
- ترک روی سطح لاستیک: یکی دیگر از راه های تشخیص لاستیک فرسوده مشاهده ترک و شکستگی های ریز و درشت بر سطح آن است. ممکن است گاهی اوقات این ترک ها آن قدر کوچک باشند که نتوانید به راحتی آن ها را پیدا کنید. اگر باد لاستیک شما مدت کوتاهی پس از تنظیم باد خالی می‌شود می‌تواند نشانه‌ای از وجود ترک و فرسودگی لاستیک باشد.
- وجود برآمدگی بر سطح لاستیک: گاهی اوقات مشاهده می‌شود که برآمدگی هایی مانند تاول روی سطح لاستیک به وجود می‌آیند. این برآمدگی های بزرگ و کوچک نشانه قطعی فرسودگی لاستیک هستند. زیرا در این شرایط قاب های داخلی لاستیک از بین رفته و فشار هوا به لایه های بیرونی لاستیک رسیده است. در چنین شرایطی باید لاستیک را به سرعت تعویض نمایید.
- توجه به عمر مفید لاستیک: از دیگر مواردی که می‌تواند به تشخیص لاستیک فرسوده کمک کند، عمر مفید لاستیک است. اگر نشانه خاصی روی لاستیک مشاهده نمی‌کنید بهتر است برای تشخیص فرسودگی عمر مفید آن را بررسی کنید. طبق گفته کارشناسان اگر لاستیک شما دچار پنچری یا مشکلات دیگر نشود، به طور متوسط 5 تا 6 سال عمر مفید دارد. این زمان می‌تواند بر اساس شرایط محیطی، نوع رانندگی و میزان استفاده از ماشین متغیر باشد.
نحوه تعویض لاستیک فرسوده
در صورت تشخیص لاستیک فرسوده تنها کاری که باید انجام دهید تعویض لاستیک است. این کار یکی از آسان‌ترین کار هایی است که باید به عنوان صاحب یک خودرو بلد باشید و انجام دهید. با این حال برای تعویض لاستیک فرسوده می‌توانید از تعمیرکاران سیار و متمرکز نیز کمک بگیرید. در ادامه با مراحل تعویض لاستیک آشنا خواهید شد.
1-در مرحله اول باید خودرو را در جای مناسب پارک کنید. در یک خیابان خلوت و بدون شیب طوری که مزاحم رفت و آمد دیگران نباشید خودرو را پارک کنید. پارکینگ خانه شما می‌تواند مکان مناسبی برای تعویض لاستیک باشد.
2-لاستیک جدید را آماده کنید و کنار دست خود قرار دهید. اگر مدت طولانی است که از آن استفاده نکرده‌اید حتما لاستیک را بررسی کنید و سپس روی خودرو بگذارید.
3-جعبه ابزار خود را بیاورید و دستکش بپوشید تا دستانتان سیاه نشود. به کمک آچار مخصوص پیچ های لاستیک را کم کم بچرخانید و شل کنید. لازم نیست ابتدا با استفاده از جک خودرو را بلند کنید. زمانی که خودرو روی زمین است پیچ ها را باز کنید.
4-زمانی که پیچ ها شل شدند، جک را بیاورید و آن را در جایگاه مخصوص جک زدن در زیر ماشین قرار دهید. به کمک اهرم جک، ماشین را بلند کنید تا لاستیک از سطح زمین فاصله بگیرد. سپس پیچ ها را کاملا باز کنید و لاستیک را بیرون بیاورید.
5-لاستیک جدید را در جایگاه لاستیک فرسوده قرار دهید و پیچ ها را روی لاستیک جدید بگذارید و با کمک آچار آن ها را بچرخانید تا سفت شوند. لازم نیست تا آخرین پیچ را سفت کنید. همین که لاستیک در جای خود محکم شود کافیست.
6-جک را از زیر ماشین خارج کنید تا ماشین روی سطح زمین قرار بگیرد. سفتی پیچ ها را دوباره بررسی کنید و از سفت بودن و درست قرار گرفتن آن ها مطمئن شوید.
انجام این مراحل ساده است و تنها نیاز به کمی تمرین دارد تا بتوانید سرعت کار را بالا ببرید. با این حال اگر فکر می‌کنید مهارت کافی برای تعویض لاستیک فرسوده را ندارید و ممکن است این کار را به درستی انجام ندهید، حتما از یک تعمیرکار کمک بگیرید.
نتیجه گیری
تشخیص لاستیک فرسوده معمولا از روی گذشت مدت زمان عمر مفید آن و ترک ها و سایش شدید روی لاستیک قابل تشخیص است. در صورت مشاهده چنین علائمی بهتر است برای جلوگیری از خطرات مختلف در هنگام رانندگی به سرعت لاستیک فرسوده را با یک لاستیک نو و سالم جایگزین نمایید.
رانندگی با لاستیک فرسوده کنترل شما روی حرکت خودرو را کاهش می‌دهد و مسافت ترمز تا توقف خودرو و مصرف سوخت را بالا می‌برد. بنابراین انواع تصادفات جاده‌ای در اثر عدم کنترل صحیح خودرو و یا دیر توقف کردن در کمین شما خواهند بود.
سوالات متداول
1-چرا لاستیک فرسوده باید تعویض شود؟
تعویض لاستیک فرسوده به دلایل زیر اهمیت دارد:
- لاستیک فرسوده دارای کارایی و عملکرد ضعیفتری است که می‌تواند ایمنی رانندگی را تهدید کند.
- لاستیک های فرسوده در عملکرد ترمزگیری و کنترل خودرو تاثیر منفی دارند.
- لاستیک های فرسوده در شرایط رانندگی در باران و برف مشکلات زیادی ایجاد می‌کنند.
- با تعویض لاستیک فرسوده، عمر مفید خودرو و سایر قطعات آن نیز می‌تواند افزایش یابد.
2-چه عواملی باعث فرسودگی لاستیک خودرو می‌شوند؟
به طور کلی لاستیک ها پس از پایان عمر مفید خود فرسوده می‌شوند و باید تعویض گردند. عواملی که بر این فرسودگی تاثیر دارند به شرح زیر است:
- استفاده طولانی مدت و کیلومتر های زیاد
- سایش و فشردگی ناشی از تماس با سطح جاده
- عوامل آب و هوایی مانند نور خورشید، حرارت، سرما و رطوبت
- عدم نگهداری صحیح و نقص در تعویض مرتب لاستیک ها
- استفاده از لاستیک های نامناسب برای شرایط آب و هوایی و سطح جاده
3-چه زمانی باید لاستیک ها را تعویض کرد؟
زمان تعویض لاستیک های فرسوده بر اساس میزان استفاده از خودرو، نحوه رانندگی، نوع خودرو، نوع لاستیک ها و شرایط آب و هوایی محل زندگی شما متفاوت است. با این حال عمر مفید کلی لاستیک های مرغوب در صورتی که اتفاقاتی مانند پنچری رخ ندهد بین 5 تا 6 سال است. ممکن است این مدت زمان بر اساس شرایط شما و نوع لاستیک کمتر شود. بهترین زمان برای تعویض لاستیک زمانی است که نشانه های فرسودگی را در آن مشاهده می‌کنید.