احتمالا تا به حال توجه شما هم به نحوه سواری یک خودرو جلب شده است. در بعضی از اتومبیلها، فرقی ندارد که بر روی صندلیهای جلو بنشینید یا صندلیهای عقب، احساس نرمی و راحتی، عدم لرزش و تکان در دست اندازها بسیار مورد توجهتان قرار خواهد گرفت. یکی از مهمترین قطعات برای فراهم آوردن این راحتی، کمک فنرها هستند. آیا میدانید کمک فنر چیست و چه کاربردی دارد؟ یا برای خرید کمک فنر خودرو به چه نکاتی باید توجه داشته باشید؟ برای دانستن این مطالب با ما در ادامه این مقاله از سایت داسکو همراه باشید.
کمک فنرها یا دمپرها، در زبان انگلیسی Shock Absorber نامیده میشوند. کمک فنرها در سادهترین شکل خود، پمپ هیدرولیکی هستند که برای کنترل ضربه و حرکت برگشت فنرها به سیستم تعلیق خودرو کمک میکند. علاوه بر این، کمک فنرها با بررسی عملکرد لاستیکها از تماس دائمی آنها با سطح جاده مطمئن میشوند تا به سیستم ترمز هم کمک کنند.
اساسا کمک فنرها دو کار انجام میدهند، همانطور که میدانید قسمتی از لاستیک خودرو همواره با سطح زمین در تماس است. اگر این تماس کم شود و یا از بین برود، امکان کنترل خودرو و هدایت آن کاهش مییابد. پس یکی از وظایف کمک فنر، حفظ این تماس و اطمینان از عملکرد ترمزها است. وظیفه مهم دیگر کمک فنرها، کمک و کنترل حرکت فنرها و سیستم تعلیق است.
کمک فنرها از یک پمپ روغن تشکیل میشوند. یک پیستون به انتهای میله پیستون متصل است و با مایع هیدرولیک در لوله با فشار عمل میکنند. همانطور که سیستم تعلیق به بالا و پایین حرکت میکند، مایع هیدرولیک از طریق روزنههایی به آرامی وارد پیستون میشوند و حرکت پیستون را کند میکنند. این روند باعث کند شدن حرکت فنر و سیستم تعلیق میشود.
کمک فنرها به طور خودکار با شرایط جاده تنظیم میشوند به این معنی که، هر چه سیستم تعلیق و فنرها سریعتر حرکت کنند، مقاومت بیشتری در کمک فنرها ایجاد میشود.
کمک فنرها انواع مختلفی دارند که بر اساس متغیرهای متفاوتی تقسیم بندی میکنند. در قسمت پایین کل انواع کمک فنر را معرفی میکنیم.
کمک فنر شرکتی یا کارخانهای، همانی است که توسط شرکت سازنده خودرو بر روی آن نصب شدهاند و اصطلاحا فابریک هستند.
به دلیل نیاز اتومبیلهای مسابقهای به حفظ تعادل بیشتر در سر پیچها، این نوع کمک فنر بر روی آنها نصب میشوند.
کمک فنر رگلاژی یک مهره برای تنظیم ارتفاع دارند و راننده بر اساس نیاز خود، ارتفاع کمک فنر را تنظیم میکند. این نوع کمک فنر برای استفاده در هر شرایطی مناسب هستند.
کمک فنرهای پنوماتیکی معمولا با استفاده از یک دکمه، به صورت الکترونیکی ارتفاع خود را تنظیم میکنند، نمونه معروف این نوع کمک فنر، کمک فنر زانتیا است. علاوه بر تنظیم ارتفاع، کمک فنرهای پنوماتیکی هندلینگ خوبی هم دارند.
کمک فنر هیدرولیکی دو لولهای، ساختار سادهای دارد و از دو استوانه لوله داخلی و لوله خارجی تشکیل شدهاست. لوله داخلی از یک پیستون و روغن هیدرولیک تشکیل شدهاست و لوله خارجی هم مخزن روغن هیدرولیک است.
کمک فنر گازی دو لولهای هم دارای دو لوله است. تفاوت آن با کمک فنر هیدرولیکی دو لولهای، این است که در قسمت لوله خارجی، از گاز نیتروژن و روغن هیدرولیک استفاده شدهاست.
کمک فنر گازی تک لولهای یک کمک فنر استاندارد است. در این نوع کمک فنر که دو پیستون داخلی دارد، عملکردی مانند کمک فنر هیدرولیکی دو لولهای در نظر گرفته شدهاست.
هنگامی که ارتعاش و تکان به خودرو وارد میشود، کمک فنر تلسکوپی، به سرعت بسته میشود ولی برای باز شدن باید مقاومت زیادی را تحمل کند.
در این نوع از کمک فنر برای پیشگیری از کف کردن روغن هیدرولیک، گاز نیتروژن را که در محفظهای محبوس است، توسط شرکت سازنده، درون پیستون قرار میدهند.
سیستم عملکرد کمک فنر بادی با باقی انواع کمک فنرها تفاوت دارد. در کمک فنر بادی هوای فشردهای که به وسیله یک کمپرسور تامین میشود، جایگزین روغن هیدرولیک شدهاست.
کمک فنر اهرمی تقریبا عملکردی شبیه به کمک فنر تلسکوپی دارد، تنها تفاوت آنها در این است که نیرو از طریق یک اهرم به سیلندر وارد میشود و روغن را وارد پیستون میکند.
علائم و نشانههای زیادی برای تشخیص خرابی کمک فنرها وجود دارد.
اگر پس از عبور از چاله، هندلینگ اتومبیل خوب نباشد، نشانه خرابی کمک فنرها است.
اگر در اطراف و نزدیکی محل قرار گیری کمک فنرها، که بالای چرخها قرار دارند، مایع یا روغن دیدید، میتواند نشان از خرابی کمک فنر و نشتی روغن هیدرولیک باشد.
اگر در هنگام ترمزگیری، تکان شدید احساس شود مشکل در سیستم کمک فنرها است.
اگر در سر پیچها، خودرو عدم تعادل داشته باشد و یا دچار سرخوردگی شود، یکی از مهمترین عوامل میتوند خرابی کمک فنرها باشد.
اگر وسیله نقلیه دچار لاستیک سابی باشد، احتمال آسیب و خرابی در کمک فنرها وجود دارد.
به صورت کلی اگر در هنگام رانندگی خودرو دچار جهشهای ناگهانی شود، یا ترمزگیری بدی داشته باشد و یا حتی تکان و لرزشهای بی دلیلی احساس شود، سیستم کمک فنرها دچار اشکال شده است.
در ابتدا به مدل و برند خودرو خود توجه کنید تا بتوانید کمک فنر مناسب را انتخاب کنید. برای خرید کمک فنرها، بهتر است از خرید کمک فنرهای گمنام و فیک، به دلیل پایینتر بودن قیمت آنها، خود داری کنید. قبل از اقدام به هر گونه خریدی، با مکانیک خودرو با تجربه مشورت کنید. اگر در شهرها رانندگی میکنید، بهتر است که از کمک فنرهای روغنی استفاده کنید. برای رانندگی در جادهها و مسیرهای ناهموار بهتر است از کمک فنرهای گازی استفاده شود. در زمان خرید قطعه، دقت کنید که بستهبندی آن سالم باشد. خود قطعه هم دارای ترک و آسیب نباشد.
استفاده از کمک فنر مناسب نه تنها برای راحتی راننده و سرنشینان مهم است بلکه از آسیب به سایر قطعات خودرو نیز جلوگیری میکند. انتخاب کمک فنر مناسب برای وسیله نقلیه میتواند تجربه و سفر بهتری را برایتان فراهم کند. در بررسیهای دورهای، بهترین گزینه برای خودرو، بررسی لاستیکها، ترمزها و کمک فنرها با هم است. این بررسی، راننده را از سیستم ترمز، فرمان و سیستم تعلیق مطمئن میکند.