ایمنی خودرو و امنیت راننده و سرنشینان، امری مهم و ضروری است. از زمان اختراع اتومبیل تا به امروز، کارشناسان با بهرهگیری از تکنولوژی، برای بالا بردن سیستم ایمنی خودرو در تلاش هستند. اکا شاید ندانید که تمامی ایمنی خودرو به قطعات کوچکی به نام لنت بستگی دارند. برای اطلاع از نحوه عملکرد سیستم ترمز و معرفی لنت و انواع آن با ما در ادامه این مطلب از سایت داسکو همراه باشید.
سیستم ترمز، مهمترین قسمت در سیستم ایمنی خودرو است. مکانیسم این سیستم با فشرده شدن پدال ترمز توسط راننده فعال شده و لنت ترمز را به دیسک میساید و با اصطکاک ایجاد شده باعث کم شدن سرعت میشود، یا خودرو را کامل متوقف میکند. سیستم ترمز از قطعات مختلفی تشکیل شده که مهمترین آنها دیسک ترمز، صفحه ترمز، لنت ترمز هستند. البته در بیشتر خودروهای مدل جدید، سیستم ترمز به صورت هیدرولیکی کار میکند و با استفاده از روغن ترمز، به لنت و دیسک ترمز فشار وارد میکند.
لنت ترمز در سال ۱۹۰۲ توسط فردریک لنکسر اختراع شد. در ابتدا لنتها از جنس آزبست ساخته میشدند. اما به مرور زمان مواد سازنده لنتها تغییر کرد و امروزه از مواد سازگار با محیط زیست ساخته میشوند. لنت ترمز قسمت کلیدی ترمز است، که در دو طرف دیسک قرار میگیرد و به سیلندر و پیستون وصل هستند. لنتها خیلی زود فرسوده میشوند و نیاز به تعویض دارند.
در زمان ترمزگیری، با فشار پدال ترمز، روغن ترمز به وسیله نیروی هیدرولیکی، به سیلندر چرخ میرسد و پیستون را به سمت خارج می فشارد و لنت را به دیسک یا روتر میچسباند و عمل ترمزگیری انجام میگیرد.
لنت ترمز انواع مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
در ساخت لنتها برای بالا بردن استقامت و کاهش سرعت فرسودگی از الیاف مصنوعی و طبیعی استفاده میشود. از این الیاف میتوان به الیاف آرامید و کولار اشاره کرد. به دلیل نرم بودن بافت، لنت ترمز ارگانیک برای وسایل نقلیه سنگین یا مسابقهای استفاده نمیشود. این نوع لنت برای خودروهای سبک و رانندگی در شهرها مناسب است.
در ساخت این نوع لنت از ترکیب مواد آلی و ترکیب فلزاتی مثل فولاد و مس و مقدار بیشتری الیاف استفاده میشود. قدرت ترمز گیری و توانایی کنترل حرارت در این نوع لنت بسیار بالا است. اما سر و صدا و گرد و غبار تولید شده توسط لنت ترمز کم متالیک، از عیوب آن است.
در ساخت لنتهای ترمز نیمه فلزی یا نیمه متالیک از فلزاتی مثل مس، برنج، فولاد و گرافیک به همراه رزین، به صورت ترکیب ۵۰ درصدی استفاده میشود. لنتهای نیمه فلزی هم کارکرد خوبی دارند و هم عمر بالایی دارند. این نوع لنت برای بیشتر خودروها قابل مصرف است. لنتهای نیمه متالیک وزن بالای دارند و ممکن است باعث افزایش مصرف سوخت خودرو شود.
در ساخت لنت ترمز سرامیکی از پودرهای اکسید منیزیوم و اکسید آلومینیوم و مقداری الیاف مس استفاده میشود. وجود مس به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت، عملکرد ترمز را در ترمزگیریهای مکرر بالا میبرد. لنتهای سرامیکی سبک هستند و در مقابل سایش مقاومت بالایی دارند. به دلیل ویژگیهای ذکر شده، این نوع لنت ترمز برای اتومبیلهای مسابقهای استفاده میشوند.
در ساخت لنت ترمز زینتری از ترکیب فلزاتی مثل استیل و الیاف کامپوزیتی استفاده میشود. این نوع لنت برای اتومبیلهای مسابقهای و آفرود استفاده میشود و برای سایر خودروها کارایی ندارد. سرعت فرسایش لنتهای زینتری خیلی بالاست و برای عملکرد مطلوب باید ابتدا گرم شوند.
لنت ترمز به تدریج دچار فرسودگی میشود و نیاز به تعویض دارد. اتمام لنت، نشانهها و علائمی دارد که در ادامه با هم بررسی میکنیم.
وقتی چراغ هشدار ترمز روشن میشود نشانه نقصی در سیستم ترمزگیری خودرو است. برای بررسی بیشتر به تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید.
شنیدن هر گونه صدای غیر عادی جیغ مانند، نشانه فرسایش و تمام شدن لنت ترمز است.
اگر در هنگام رانندگی پدال ترمز و فرمان با هم یا جداگانه دچار لرزش شوند احتمال نقص و آسیب در سیستم ترمزگیری وجود دارد.
اگر در هنگام ترمزگیری متوجه کشیدگی فرمان به چپ و راست شدید، ممکن است لنت ترمز تمام شده باشد.
از مهمترین نشانههای اتمام لنت ترمز، کم شدن قدرت ترمز است. یعنی در هنگام ترمزگیری باید پدال ترمز را زمان بیشتری فشرد تا سرعت کم شود و یا خودرو متوقف شود. بهتر است هر چه سریعتر برای تعویض لنت به تعمیرگاه مراجعه کنید.
البته در خودروهای مدل جدید، سنسور فرسودگی لنت ترمز وجود دارد که با روشن کردن چراغ هشدار، راننده را از فرسودگی دیسک آگاه میکند.
به طور معمول هر لنت ترمز استاندارد حدود ۸۰ هزار کیلومتر کار میکند، اما تشخیص زمان مناسب برای تعویض لنت ترمز، بسته به سبک رانندگی و شرایط محیطی و آب و هوایی، میتواند متفاوت باشد. پس توصیه میشود در بررسیهای دورهای سیستم ترمز و لنتها را فراموش نکنید.
لنت ترمز عامل مهمی در سیستم ایمنی وسایل نقلیه است. استفاده از لنتهای مناسب و استاندارد اهمیت ویژهای دارد. بهتر است بررسیهای دورهای خودرو را به صورت روتین انجام دهید و سیستم ترمز و لنت و دیسک آن را فراموش نکنید. در هنگام تعویض لنت، حتما هر دو لنت را تعویض کنید تا عملکرد آنها دچار اختلال نشود.
سوالات متداول درباره خرید لنت ترمز
در سیستم ترمز دیسکی هر چرخ دو لنت ترمز دارد.
زمانی که لنت فرسوده شده و به اتمام میرسد، باید تعویض شود، عدهای به جای استفاده از لنتهای نو، لنتهای قدیمی را تعمیر میکنند و اصطلاحا میکوبند. انواع روش برای لنتکوبی وجود دارد. اما باید توجه داشت که لنت ترمز بخش مهمی از سیستم ایمنی خودرو است و ممکن است استفاده نکردن از لنتهای استاندارد صدمات مالی و جانی جبران ناپذیری به بار بیاورد.
پس از تعویض لنت و استفاده از لنت نو و استاندارد، باید حدود ۵۰۰ کیلومتر با احتیاط رانندگی کنید تا لنتها جا بیافتد و عملکردشان بهبود یابد.